Zaloguj
Zrozumieć Ziemię> Wycieczki> Góry Świętokrzyskie> punkt 3.1

Punkt wycieczkowy 3.1 (GŚ 3.1) JASKINIA „RAJ”

Uczniowie zwiedzą najpiękniejszą jaskinię w Górach Świętokrzyskich. Na stosunkowo niewielkiej przestrzeni występuje tu wyjątkowo bogata i zróżnicowana szata naciekowa, której jaskinia zawdzięcza swą nazwę. Przed wejściem do jaskini znajduje się sala ekspozycyjna, poświęcona jej historii oraz zjawiskom krasowym.

Podstawa programowa - gimnazjum:

  • posługiwanie się mapą turystyczną i geologiczną;
  • poznawanie wydarzeń z przeszłości geologicznej Gór Świętokrzyskich zapisanych w jaskini;
  • ukazanie jaskini, jako środowiska życia dla współczesnej fauny;
  • przedstawienie jaskini, jako atrakcji turystycznej.

Podstawa programowa - liceum:

  • omówienie procesów i formy krasowych (powstawanie jaskiń, szaty naciekowej);
  • przedstawienie jaskiń, jako archiwów geologicznych (historia rozwoju i zasiedlania jaskiń);
  • scharakteryzowanie działań na rzecz zachowania cennych elementów środowiska.

Czas trwania wycieczki pieszej:: ok. 2 godz.
Zwiedzanie jaskini odbywa się wyłącznie z przewodnikiem po dokonaniu wcześniejszej rezerwacji.

Cele ogólne:

  1. Poznanie procesów i form krasowych.
  2. Poznanie historii powstania jaskini i etapów jej zasiedlania.
  3. Poznanie historii odkrycia jaskini.

Cele szczegółowe:

  1. Uczeń wyjaśnia, jak powstają jaskinie krasowe.
  2. Uczeń wymienia formy szaty naciekowej w jaskini krasowej.
  3. Uczeń tłumaczy, jak należy zachowywać się w jaskini.
  4. Uczeń podaje przykłady jaskiń Polski.
  5. Uczeń uzasadnia konieczność ochrony jaskiń.
  6. Uczeń potrafi:
    • zlokalizować na mapie turystycznej i geologicznej Jaskinię „Raj”;
    • wytłumaczyć, czym różni się jaskinia „Raj” od jaskiń na Kadzielni (GŚ 1.1.);
    • wytłumaczyć, dlaczego jaskinie nie są dostępne do zwiedzania przez cały rok.

Cele wychowawcze:

  1. Poznanie zasad zwiedzania jaskiń.
  2. Uświadomienie konieczności ochrony jaskiń.
  3. Ukazanie jaskiń, jako źródła wiedzy o historii człowieka.

Metody pracy:

  • Podająca: przewodnik oprowadza po wystawie i po jaskini.
  • Obserwacji: uczniowie oglądają eksponaty na wystawie i obserwują formy krasowe w jaskini.
  • Poszukująca: uczniowie przypominają sobie, w jakich innych punktach wycieczkowych była mowa o jaskiniach.

Formy pracy:indywidualna.

Środki dydaktyczne:

  • Mapa turystyczna Gór Świętokrzyskich w skali 1:75 000 lub 1:100 000;
  • Góry Świętokrzyskie Mapa Geologiczno-Krajoznawcza 1:200 000;
  • foldery i przewodniki po Jaskini „Raj” (dostępne w kasie biletowej);
  • Rubinowski Z., Wróblewski T., 1986. Jaskinia Raj. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.

Zadania:

  1. Lokalizacja jaskini „Raj” na mapie turystycznej i geologicznej.
  2. Zapoznanie się z ekspozycją przed wejściem do jaskini.
  3. Obserwacja szaty naciekowej w jaskini.
  4. Wypełnienie karty ćwiczeń.

Karty ćwiczeń: GŚ 3.1.1.

Zalecana literatura:

  • Stupnicka E., Stępień-Sałek M., 2001. Poznajemy Góry Świętokrzyskie. Wycieczki geologiczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Urban J. (red.) 1996. Jaskinie regionu świętokrzyskiego. Pol. Tow. Przyjaciół Nauk o Ziemi, Warszawa.
  • Wołoszyńska E., Wołoszyński M., 2010. Góry Świętokrzyskie. Przewodnik turystyczny. Wydawnictwo MUZA SA, Warszawa.

Literatura uzupełniająca:

  • Pulina M. 1999. Kras. Formy i procesy. Wydawnictwo Uniwersytet Śląski, Katowice.
  • Pulina M., Andrejczuk W. 2000. Kras i jaskinie. W: Wielka Encyklopedia Geografii Świata, tom XVII, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań.
  • Wróblewski T., 1977. Góry Świętokrzyskie. Przewodnik. Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa.