Zaloguj
Zrozumieć Ziemię> Wycieczki> Sudety - Ziemia Kłodzka> 1.1 Międzygórze

Punkt wycieczkowy 1.1 (S 1.1) MIĘDZYGÓRZE

Uczestnicy wycieczki wjeżdżają w Masyw Śnieżnika od strony rowu górnej Nysy Kłodzkiej piękną doliną Wilczki, która rozcina masyw górski. Po drodze obserwują system ramowych uskoków rowu Nysy, stanowiących ważną granicę geologiczną i zapoznają się z pojęciem gór blokowych. Z wodospadu Wilczki można udać się czerwonym szlakiem turystycznym na górę Igliczną, pod szczytem której stoi pielgrzymkowy kościółek Matki Boskiej Śnieżnej (stanowisko 1). Roztacza się stąd przepiękny widok na dolinę Nysy i zamykający horyzont grzbiet Gór Orlickich. Jest to propozycja uzupełniająca (około 3 godz.)

W centrum Międzygórza, ponad rozejściem się ulic Śnieżnej i Sanatoryjnej stoi kamienny, neoromański kościół Św. Krzyża z 1911 r. (stanowisko 2). Interesujące są jego kamienne ściany zbudowane z bloków różnorodnych gnejsów Masywu Śnieżnika.

Podstawa programowa - gimnazjum

posługiwanie się mapą topograficzną, turystyczną, geologiczną; omówienie rzeźbotwórcza rola wód płynących – próg skalny wodospadu jako efekt oddziaływania procesów erozji wstecznej i wgłębnej oraz tektoniki blokowej; poznanie skał metamorficznych: ortognejsu, paragnejsu i migmatytu; przedstawienie walorów turystycznych i przyrodniczych doliny Wilczki; omówienie krajobrazowych i gospodarczych funkcji zapory wodnej poniżej wodospadu.

Podstawa programowa - liceum

opisanie odsłonięcia geologicznego; omówienie wpływu budowy geologicznej na rzeźbę terenu; omówienie procesów metamorficznych i tektonicznych – powstawanie fałdów w warunkach metamorficznych.

Cele ogólne:

  1. Poznanie mechanizmu powstawania gór blokowych
  2. Poznanie działania erozji wgłębnej i wstecznej oraz mechanizmu tworzenia się wodospadów
  3. Przedyskutowanie genezy gnejsów (skał metamorficznych w ogólności) i sposobów ich przemieszczania się ku powierzchni ziemi

Cele szczegółowe:

  1. Uczeń wymienia główne typy skał metamorficznych.
  2. Uczeń rozpoznaje różne typy gnejsów, ich struktury i tekstury.
  3. Uczeń wyjaśnia, jak powstaje dolina rzeczna w górach.
  4. Uczeń opisuje sposób powstawania wodospadów.
  5. Uczeń definiuje pojęcia: skała metamorficzna, ortognejs, paragnejs, foliacja, uskok, góry blokowe, dolina przełomowa rzeki, erozja wsteczna i wgłębna, pomnik przyrody nieożywionej.
  6. Uczeń lokalizuje punkt wycieczkowy na mapie turystycznej, topograficznej i geologicznej.
  7. Uczeń wyjaśnia cel ochrony obiektów przyrody nieożywionej.

    8. Cele wychowawcze:

    1. Wdrażanie uczniów do samodzielnego zbierania informacji i wyciągania wniosków z własnych obserwacji.
    2. Zainteresowanie uczniów pięknem przyrody i koniecznością jej ochrony we wszystkich aspektach.

    Metody pracy:

    • Podająca:nauczyciel informuje, gdzie leży punkt wycieczkowy i co można w nim zobaczyć.
    • Obserwacji: uczniowie obserwują odsłonięcia gnejsów w dolinie potoku Wilczki i na jej zboczach oraz próg skalny wodospadu Wilczki i kanion skalny poniżej oraz dolinę potoku powyżej progu.
    • Poszukująca: na mapach turystycznej. topograficznej i geologicznej uczniowie lokalizują wodospad Wilczki; w Słowniczku wyszukują znaczenie wyrażeń: ortognejs, paragnejs, foliacja.

    Formy pracy:
    zespołowa

    Środki dydaktyczne:
    Mapa turystyczna Masywu Śnieżnika w skali 1:60 000 lub 1:30 000; mapa topograficzna w skali 1:50 000 ukł. 1965 arkusz 482.2; Jelenia Góra, plan miasta 1:12 500 (Wydawnictwo Turyst. „PLAN”, Jelenia Góra, 2011); Przewodnik geologiczny po Sudetach (Grocholski W. (red.) Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 1969); kompas geologiczny; młotek; lupa.

    Zadania:

    1. Zlokalizowanie odsłonięcia na mapie turystycznej, topograficznej i geologicznej.
    2. Przeprowadzenie obserwacji w odsłonięciach gnejsów (opis skały z uwzględnieniem takich cech, jak barwa, twardość, struktura i tekstura, skład mineralny, foliacja i spękania, pomiar biegu i upadu foliacji i powierzchni spękań za pomocą kompasu geologicznego).
    3. Obserwacja progu skalnego wodospadu Wilczki i narysowanie jego szkicu.
    4. Wypełnienie karty ćwiczeń.

    Karty ćwiczeń:
    S 1.1.1

    Zalecana literatura:

    • Brygier W., 2006. Sudety. Album, atlas, przewodnik. Wydawnictwo ExpressMap Polska, Warszawa.
    • Brygier W., Dudziak T., 2010. Ziemia Kłodzka. Przewodnik. Oficyna Wydawnictwo „Rewasz”, Pruszków
    • Cwojdziński S., Kozdrój W., 2007. Sudety. Przewodnik geoturystyczny wzdłuż trasy drogowej Nysa – Złoty Stok – Kłodzko – Wałbrzych – Jelenia Góra. Wydawnictwo Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
    • Słomka T. (red.), 2012. Katalog obiektów geoturystycznych w obrębie pomników i rezerwatów przyrody nieożywionej. AGH, Kraków.
    • Zasępa J., Fronia R., 2006. Ziemia Kłodzka. Przewodnik. Wydawnictwo Turyst. „PLAN”, Jelenia Góra.