Zaloguj
Zrozumieć Ziemię> Wycieczki> Sudety - Ziemia Kłodzka> 2.1. Tlumaczow Radkow

Punkt wycieczkowy 2.1 (S 2.1) TŁUMACZÓW-RADKÓW

Wycieczka po północno-zachodniej części Ziemi Kłodzkiej rozpoczyna się w Tłumaczowie na granicy polsko-czeskiej (przejście graniczne) w obrębie Wzgórz Ścinawskich, a następnie przejeżdża do Radkowa. Uczniowie zapoznają się z budową geologiczną tego rejonu całkowicie odmienną od wschodniej części Ziemi Kłodzkiej. Poznają historię geologiczną wulkanów i pustyń czerwonego spągowca (dolnego permu). Zwiedzą dwa odsłonięcia – nieczynny kamieniołom w Tłumaczowie oraz odsłonięcie skał osadowych permu dolnego na zboczu wzgórza Guzowata ponad zalewem w Radkowie.

Podstawa programowa - gimnazjum

posługiwanie się mapą topograficzną, turystyczną, geologiczną; poznanie skał wulkanicznych – ryolitu (inaczej porfir) i trachybazaltu (melafir) oraz osadowych – piaskowca, mułowca, marglu; omówienie wulkanizmu sudeckiego związanego z orogenezą warsyscyjską.

Podstawa programowa - liceum

obserwacja odsłonięcia geologicznego; omówienie wpływu budowy geologicznej na rzeźbę terenu; wprowadzenie do zagadnień paleogeografii i paleoklimatologii – odtwarzanie klimatu i środowiska w dawnych epokach geologicznych.

Cele ogólne:

  1. Zapoznanie się z historią wulkanizmu i osadami dolnego permu w rejonie Tłumaczowa i Radkowa.
  2. Przedstawienie dwóch rodzajów surowców skalnych – ryolitu (porfiru) i trachybazaltu (melafiru) oraz sposobów ich wykorzystywania.

Cele szczegółowe:

  1. Uczeń wymienia podstawowe rodzaje skał wulkanicznych i określa ich pochodzenie.
  2. Uczeń opisuje, w jaki sposób są eksploatowane kamienie budowlane i drogowe.
  3. Uczeń wyjaśnia, jakie jest znaczenie nieczynnych kamieniołomów i w jaki sposób mogą być wykorzystywane;
  4. Uczeń potrafi:
    • zlokalizować odsłonięcia i stanowiska na mapie turystycznej, topograficznej i geologicznej;
    • opisać sposób powstawania skał wulkanicznych i form ich występowania;
    • zdefiniować surowiec skalny i omówić różnice między kamieniami budowlanymi, a drogowymi (bloczne i łamane).

Cele wychowawcze:

  1. Wdrażanie uczniów do samodzielnego zbierania informacji i wyciągania własnych wniosków.
  2. Zainteresowanie uczniów problematyką wykorzystywania surowców skalnych Sudetów dawniej i dziś.

Metody pracy:

  • Podająca:nauczyciel informuje, gdzie leży punkt wycieczkowy i co można w nim zobaczyć.
  • Obserwacji:uczniowie prowadzą obserwacje w kamieniołomie w Tłumaczowie oraz w odkrywce utworów osadowych permu dolnego na zboczu Guzowatej w Radkowie.
  • Poszukująca:na mapach topograficznej i geologicznej uczniowie oraz na Tabeli stratygraficznej lokalizują odsłonięcia geologiczne w punkcie wycieczkowym S 2.1.; w kamieniołomie w Tłumaczowie szukają ciekawych okazów skał.

Formy pracy:
indywidualna i zespołowa

Środki dydaktyczne:
Mapa turystyczna Góry Stołowe w skali 1:30 000, Galileos. Wydawnictwo PLAN, Wrocław; mapa topograficzna w skali 1:50 000 ukł. 1965 arkusz 472.2.; Mapa geologiczna Sudetów w skali 1: 25 000, arkusze Ludwikowice Kłodzkie i Radków; Tabela stratygraficzna; kompas geologiczny; lupa; młotek; aparat fotograficzny; plastikowe torebki strunowe na okazy.

Zadania:

  1. 1. Lokalizowanie na mapie turystycznej, topograficznej i geologicznej odsłonięć geologicznych.
  3. 2. Zwiedzenie nieczynnego kamieniołomu w Tłumaczowie: rozróżnianie ryolitów i trachybazaltów, zbieranie ciekawych prób skalnych, fotografowanie ścian skalnych i dawnych poziomów wydobywczych.
  4. Wypełnienie karty ćwiczeń.
  5. 3. Lokalizowanie na Tabeli stratygraficznej oglądanych odsłonięć.

Karty ćwiczeń:
S 2.1.1; S 2.1.2.

Dyskusja:

  • Surowce skalne – kamienie drogowe i budowlane, sposoby urabiania skał w kamieniołomach zboczowych, wykorzystanie kamieni drogowych i budowlanych.
  • Przyrodnicze i turystyczne znaczenie starych kamieniołomów i konieczność ich ochrony przed degradacja i zasypywaniem śmieciami.