Zaloguj
Zrozumieć Ziemię> Wycieczki> Wigierski Park Narodowy> 1.3. Cimochowizna I

Punkt wycieczkowy 1.3 (WPN 1.3) CIMOCHOWIZNA I – budowa geologiczna moreny czołowej spiętrzonej

Prowadząc obserwacje w odsłonięciu geologicznym (odkrywce) uczniowie zapoznają się z efektem dynamicznej działalności lądolodu. Poznają typy osadów lodowcowych i rodzaje skał okruchowych oraz ich podstawowe cechy strukturalne. Ponadto zaznaczą trasę marszruty na mapie.

Podstawa programowa - gimnazjum

posługiwanie się mapą turystyczną, topograficzną i geologiczną, poznanie osadowych skał okruchowych – piasku, żwiru i gliny morenowej jako przykładu osadu lodowcowego.

Podstawa programowa - liceum

obserwacja odkrywki geologicznej; omówienie cech ukształtowania powierzchni jako wyniku dynamicznej działalności lądolodu.

Cele ogólne:

  1. Zapoznanie się z dynamiczna działalnością lądolodu.
  2. Poznanie cech strukturalnych skał okruchowych.
  3. Poznanie glin morenowych.

Cele szczegółowe:

  1. Uczeń zna definicję skał okruchowych.
  2. Uczeń rozpoznaje osady związane ze środowiskiem lodowcowym.
  3. Uczeń opisuje glinę morenową.
  4. Uczeń wyjaśnia związek budowy geologicznej z rzeźbą terenu.
  5. Uczeń rozumie znaczenie terminów: lądolód, lód aktywny, lód zamierający, osady lodowcowe, frakcja, rodzaje frakcji.
  6. Uczeń potrafi:
      • zlokalizować swoje położenie na mapie turystycznej, topograficznej i geologicznej;
      • nanieść na mapę topograficzną i geologiczną trasę swojej marszruty;
      • zebrać i rozróżnić okruchowe skały osadowe (glina, piasek, żwir) oraz odpowiednio nazwać ich frakcje;
      • rozróżnić i opisać główne cechy strukturalne okruchowych skał osadowych (określić makroskopowo frakcję, stopień obtoczenia oraz w miarę możliwości cechy powierzchni ziaren – błyszczące czy matowe).

    Cele wychowawcze:

    1. Wdrażanie uczniów do samodzielnego zbierania informacji i wnioskowania.
    2. Nabycie umiejętności orientowania się w terenie na podstawie mapy turystycznej i topograficznej.

    Metody pracy:

    • Podająca: nauczyciel informuje, gdzie leży punkt wycieczkowy i co można w nim zobaczyć.
    • Obserwacji: uczniowie obserwują odsłonięcie i występujące w nim typy osadu.
    • Poszukująca:Uczniowie pobrane próbki osadów przyporządkowują do konkretnych frakcji (według podanego klucza). 2. Uczniowie pobierają próbkę z gliny i skrapiają jej powierzchnię 3% roztworem kwasu solnego HCl obserwując czy burzy nie burzy. W ten sposób można określić stopień jej zwietrzenia: jeżeli glina silnie „burzy” to znaczy, że jest słabo zwietrzała, jeżeli reakcja przebiega słabo – glina jest silnie zwietrzała i utraciła zawarte w niej węglany.

    Formy pracy:
    zespołowa

    Środki dydaktyczne:
    Mapa turystyczna WPN w skali 1:50 000 lub 1:75 000; mapa topograficzna 1:25 000 arkusz Bryzgiel 225.21, arkusz Pogorzelec 215.43, arkusz Suwałki S 215.34; Mapa Geologiczno – Turystyczna WPN w skali 1: 30 000; urządzenie GPS; torebki foliowe (strunowe lub śniadaniowe) na okazy; kartka A3 czysta, 3% HCl w buteleczce z kroplomierzem (może być jeden na grupę uczniów).

    Zadania:

    1. Lokalizacja odsłonięcia na mapie topograficznej, turystycznej i geologicznej.
    2. Rozpoznawanie w terenie moreny czołowej.
    3. Opisanie typów osadów w odsłonięciu.
    4. Rozpoznanie frakcji osadów (według podanego klucza).
    5. Wypełnienie kart ćwiczeń.

    Karty ćwiczeń:
    WPN 1.3.1; WPN 1.3.2; WPN 1.3.3.