Opis trasy wycieczki:
Z przystanku autobusowego znajdującego się obok parkingu, idziemy zielonym szlakiem turystycznym, gdzie po przejściu pod górę około 750 m docieramy do granicy rezerwatu „Torfowiska pod Zieleńcem”. Mieszczą się tutaj dwa sąsiednie torfowiska, Topielisko – w części północnej oraz Czarne Bagno – w części południowej. Cały obszar objęty jest ścisłym rezerwatem florystycznym, dlatego zwiedzanie dostępne jest tylko po wyznaczonej ścieżce dydaktycznej.
Rezerwat przyrody „Torfowisko pod Zieleńcem” leży na rozległym zrównaniu górskim. Jest to reprezentant typowych dla sudeckich torfowisk wysokich. Powstały one w holocenie, na spłaszczeniach grzbietowych Gór Stołowych (np. torfowisko batorowskie) i Bystrzyckich. Torfowiska te zawdzięczają swoje powstanie budowie geologicznej podłoża, w którym zalegać muszą skały nieprzepuszczalne dla wody oraz lokalnym warunkom hydrogeologicznym. „Torfowisko pod Zieleńcem” położone jest na dziale wodnym zlewni Bystrzycy Dusznickiej i Dzikiej Orlicy. Pod torfami występują tu utwory nieprzepuszczalne, wykształcone jako górnokredowe margle ilasto-krzemionkowe i krzemionkowo-piaszczyste oraz ich zwietrzeliny. Wiek torfowiska szacuje się na 7600 lat. Składa się ono z 3 warstw
(Rys. S 2/8)
: na powierzchni występuje warstwa żywych, stale narastających roślin, pod nią warstwa młodego torfu zbudowanego z niecałkowicie rozłożonej substancji roślinnej, wreszcie, bezpośrednio na zwietrzałym podłożu skalnym, zalega warstwa prawdziwego torfu całkowicie rozłożonego.
Zespół torfowisk pod Zieleńcem obejmuje trzy części: północna ma postać wypiętrzonej kopuły i charakter torfowiska wysokiego, środkowa jest torfowiskiem wysokim od strony zachodniej, a od wschodniej torfowiskiem przejściowym. „Topielisko” i „Czarne Bagno” stanowią największy zespół torfowiskowy w polskich Sudetach i najciekawszy florystycznie teren Gór Bystrzyckich. Walory przyrodnicze i turystyczne tego miejsca doceniono już na początku XX w. Pierwszy rezerwat przyrody utworzono tu w 1919 r. Obecnie (od 1954 r.) powierzchnia rezerwatu wynosi 157 ha. Na terenie rezerwatu znajduje się ścieżka dydaktyczna, częściowo biegnąca po drewnianych pomostach
(Fot. S 2/7)
, ilustrująca walory przyrodnicze tego obiektu oraz proces powstawania torfu, a w środkowej jego części wznosi się drewniana wieża z widokiem na północną część „Topieliska”. Rozciąga się z niej piękny widok na cały, unikalny obszar żywego wciąż torfowiska. To miejsce warto zachować w pamięci.
„Torfowisko pod Zieleńcem” jest ostatnim punktem naszej dwudniowej wycieczki po Ziemi Kłodzkiej. Mamy nadzieję, że była to niezapomniana wyprawa, która zachęciła turystów do powrotu w Sudety, które są górami o największym w Polsce zróżnicowaniu w zakresie przyrody nieożywionej. Stanowią one prawdziwe „laboratorium” geologiczne.
